Składki na ubezpieczenia współmałżonka zatrudnionego na podstawie umowy o
pracę
"Prowadzę działalność gospodarczą a mój mąż jest zatrudniony na umowę o
pracę w tej działalności (otrzymuje wynagrodzenie, które nie stanowi kosztu
uzyskania przychodów). Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych
współmałżonek traktowany jest jako osoba współpracująca a płatnikiem składek
w odniesieniu do osoby współpracującej jest osoba prowadząca działalność
gospodarczą. Jak w takich okolicz-nościach powinnam w 2000 r. rozliczać
składki płacone za męża? Czy należy je wyka-zać w odliczeniach od dochodu w
moim zeznaniu rocznym, czy też w zeznaniu męża poprzez ujęcie ich w PIT-11
(w 1999 r. wykazałam je w swoim zeznaniu rocznym)? W jaki sposób należy
odliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne męża?"
Zagadnienie odliczania od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym
składek na ubezpieczenia społeczne uregulowane zostało w art. 26 ust. 1 pkt
2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nim podstawę
obliczenia podatku, stanowi dochód po odliczeniu kwot zapłaconych przez
podatnika lub potrąconych przez płatnika składek na ubezpieczenia
emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe, określone w przepisach o
systemie ubezpieczeń społecznych, Jeżeli nie zostały zaliczo-ne do kosztów
uzyskania przychodów.
Analiza tego przepisu prowadzi do wniosku, że odliczeniu od dochodu
podlegają wszystkie zapłacone przez podatnika składki niezależnie od tego
czy dokonywane były za pośrednictwem płatnika, czy bez jego pośrednictwa lub
czy dotyczyły ubezpieczenia samego podatnika, czy innych osób. Inaczej
mówiąc w odniesieniu do 2000 r. odliczeniu od dochodu podlega każda składka,
która:
. została fizycznie opłacona przez podatnika (tj. podatnik poniósł wydatek z
tego tytułu),
. naliczona została zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych,
. nie została zaliczona przez podatnika do kosztów uzyskania przychodów.
Powyższe oznacza, że odpowiedzi na pytanie, kto i w jakim zakresie może
odliczać składki na ubezpieczenia społeczne osoby współpracującej szukać
należy w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
W stanie prawnym obowiązującym w 2000 r. uwzględniającym zmiany dokonane
ustawą z dnia 23 grudnia 1999 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1256) składki
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe osób
współpracujących finansowane są w całości ze środków osób prowadzących
pozarolniczą działalność gospodarczą (art. 16 ust. 5a ustawy), co oznacza,
że od 2000 r. składki te może odliczać od dochodu tylko osoba prowadząca
działalność gospodarczą (chyba, że ujmie je w kosztach uzyskania
przy-chodów).
Do 30 grudnia 1999 r. osoby współpracujące zobowiązane były do finansowania
z wła-snych środków połowy składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
(art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy) oraz całości składek na ubezpieczenie
chorobowe (art. 16 ust. 2 ustawy), co oznacza, że w 1999 r. część składek
odliczała od dochodu osoba współpracująca, a część osoba prowadząca
działalność gospodarczą.
Według podobnych zasad jak składki na ubezpieczenia społeczne odliczane są
od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Stosownie do art. 27b ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych podatek obliczony zgodnie z art. 27,
tj. według skali podatkowej, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę
składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne:
. opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z
przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,
. pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
Przy czym kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się
podatek nie może przekroczyć 7.5%1 podstawy wymiaru tej składki.
Z powyższego przepisu wynika, że ustawodawca dopuścił możliwość odliczenia
przez podatnika każdej opłaconej bezpośrednio przez niego składki, a więc
również za osobę współpracującą, jeżeli była ona opłacona zgodnie z
przepisami o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym i nie przekraczała 7, 5%
podstawy jej wymiaru.
Skoro art. 24 ust. 9 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym
ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 ze zm.) wskazuje, że osoba
prowadząca działalność gospodarczą oblicza, odprowadza i finansuje z
własnych środków składkę za osobę współpracującą, to może być ona odliczona
jedynie przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.
Powyższe uregulowania oznaczają, że w Pani przypadku w 2000 r. zarówno
składki na ubezpieczenia społeczne jak i składki na ubezpieczenie zdrowotne
podlegają odliczeniu od Pani dochodu i podatku z uwagi na to, że są one w
całości przez Panią finansowane. W 1999 r. składki, które były finansowane,
w świetle przepisów o ubezpieczeniu spo-łecznym, przez Pani męża, (czyli
połowa składek na ubezpieczenia emerytalne i rento-we oraz całość składki na
ubezpieczenie chorobowe) powinny zostać odliczone od do-chodu męża,
natomiast te, które zobowiązana była finansować Pani jako osoba prowa-dząca
działalność oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegały odliczeniu od
Pa-ni dochodów (chyba, że zaliczono je do kosztów uzyskania przychodów) i
podatku. Za-równo w 1999 r. jak i w 2000 r. wystawiany mężowi PIT-11 nie
powinien zawierać kwot żadnych składek, bowiem stosownie do art. 39 ust. 1
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie ujmuje się w nim żadnych
składek dotyczących podatnika czy też bezpośrednio przez niego opłaconych, a
jedynie składki pobrane podatnikowi przez płatnika.


Użytkownik "cef" <c...@i...pl> napisał w wiadomości
news:afrfk7$50i$1@news.tpi.pl...
>
> > > Dlaczego uważasz, że nie można?
> > >
> > > CEZ
> >
> > nie ja tylko moja , tfu! (przepraszam) żony księgowa po
> konsultacjach w US i ZUS
>
> Ależ można. Tylko jest to trochę mało opłacalne.
>
> CEZ
>
>