-
1. Data: 2004-02-22 11:32:07
Temat: Refundowanie okularów
Od: "oremiusz" <o...@w...pl>
Pracuje na 1/2 etatu. Moja praca wiąże sie z pracą przy komputerze.
Czy kodeks pracy reguluje sprwe związana z refundacją okularów ze względu na
szkodliwość pracy przy komputerze? W pracy dowiedziałem sie, ze trzeba
pracować więcej niz 1/2, zabardzo nie jestem ufny pracodawcy. Prosze o pomoc
i ew.wskazanie paragrafu, który mówiłby o tym.
Pozdrawiam!!!
-
2. Data: 2004-02-22 15:14:35
Temat: Re: Refundowanie okularów
Od: s...@p...onet.pl
> Pracuje na 1/2 etatu. Moja praca wiąże sie z pracą przy komputerze.
> Czy kodeks pracy reguluje sprwe związana z refundacją okularów ze względu na
> szkodliwość pracy przy komputerze? W pracy dowiedziałem sie, ze trzeba
> pracować więcej niz 1/2, zabardzo nie jestem ufny pracodawcy. Prosze o pomoc
> i ew.wskazanie paragrafu, który mówiłby o tym.
> Pozdrawiam!!!
>
>Czy pracodawca zwraca część kosztów zakupu okularów, jeśli pracownik - osoba
niepełnosprawna - jest zatrudniony na stanowisku związanym z obsługą
komputera? - pyta internauta.
Witam
Departament Warunków Pracy informuje, że w sprawie bezpieczeństwa i higieny
pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe wydane zostało
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r.(Dz.
U. Nr 148, poz. 973).
Z przepisów § 8 tego rozporządzenia wynika, że pracodawca ma obowiązek
zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, jeśli potrzebę ich
stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego stwierdzi lekarz
przeprowadzający badania okulistyczne przeprowadzane w ramach profilaktycznej
opieki zdrowotnej, o której mowa w Kodeksie pracy i przepisach wykonawczych.
Powinny to być zatem okulary zgodne z zaleceniem lekarza - o określonych
parametrach (odpowiednich do stanu wzroku pracownika) - przeznaczone do pracy
przy monitorze.
Może to dotyczyć sytuacji, kiedy zwykle noszone przez pracownika okulary
(używane w jego życiu codziennym) nie mogą być, zgodnie z opinią lekarza
przeprowadzającego badania, stosowane przy obsłudze monitora ekranowego.
Obowiązek zapewnienia okularów powstaje po wydaniu zalecenia lekarza, o którym
mowa wyżej. W § 8 ust. 2 rozporządzenia określono, że ww. okulary zapewnia
pracodawca. Oznacza to, że wysokość środków finansowych przeznaczonych na ten
cel określa pracodawca, przy czym środki te powinny umożliwiać zakup okularów
korygujących wzrok zgodnych z zaleceniem lekarza.
Spełnieniem obowiązku wynikającego z tego przepisu będzie przeznaczenie nawet
najmniejszej kwoty, za którą można kupić okulary (z tanią oprawką); celowe jest
zatem ustalenie przez pracodawcę kwoty przeznaczonej na omawiane okulary (po
dokonaniu rozpoznania w zakładach optycznych w danym rejonie) i poinformowanie
o tym zainteresowanych pracowników. Przepisy omawianego rozporządzenia mają
zastosowanie do pracowników użytkujących w czasie pracy monitor ekranowy co
najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy (chodzi tu o czas pracy
faktycznie przepracowany przy obsłudze monitora).Pozdrawiam
Druga wypowiedź na ten temat.
Zwrot kosztu zakupu
Okulary dla pracownika
Marek Harz
O tym, że pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikom zaleconych przez
lekarza okularów korygujących wzrok, wiedzą chyba wszyscy zainteresowani.
Jednak zakres tego obowiązku jest już wiedzą mniej rozpowszechnioną.
Ze względu na powszechność pracy z wykorzystaniem komputera wiele osób, zarówno
pracodawców, jak i pracowników, dotyczy problem związany z okularami
korygującymi wzrok. Poniżej, na przykładzie konkretnej sytuacji, spróbujemy
określić prawa i obowiązki zainteresowanych.
Czytelniczka jest pracownikiem administracyjnym i przez większość czasu pracy
korzysta z komputera. Ostatnio była na badaniach okulistycznych w związku z
problemami ze wzrokiem. Lekarz zalecił jej stosowanie odpowiednich okularów
przeznaczonych w szczególności do pracy przy komputerze. Okulary kosztowały 300
zł. Czytelniczka skierowała prośbę do pracodawcy o zrefundowanie tej kwoty,
jednak ze względu na wewnętrzne zarządzenie obowiązujące w spółce zwrócono jej
tylko 200 zł. Czy takie działanie pracodawcy jest zgodne z przepisami prawa?
Praca przy komputerze
Zagadnienia związane z pracą przy komputerze reguluje rozporządzenie Ministra
Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i
higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. Nr 148,
poz. 973). Wprowadza ono na potrzeby tego rozporządzenia definicję pracownika,
która w innych przepisach nie występuje. Zgodnie z § 2 pkt 4 pracownikiem jest
każda osoba zatrudniona przez pracodawcę, w tym praktykant i stażysta,
użytkująca w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego
wymiaru czasu pracy. Również w § 2 pkt 1 określono, iż monitorem ekranowym jest
urządzenie do wyświetlania informacji w trybie alfametrycznym lub graficznym,
niezależnie od metody uzyskania obrazu.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż zarówno fakt użytkowania przez
Czytelniczkę monitora, jak i okres, w którym korzysta z monitora w czasie
pracy, nie był przez pracodawcę kwestionowany.
W § 8 nałożone zostały na pracodawcę, w związku z zatrudnieniem pracownika na
stanowisku wyposażonym w monitor, dwa podstawowe obowiązki. Pierwszym z nich
jest zapewnienie pracownikom profilaktycznej opieki zdrowotnej. Natomiast
drugim jest obowiązek zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok,
zgodnie z zaleceniami lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych
przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich
stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Ważne jest bowiem,
aby nie były to jakiekolwiek okulary, a tylko takie, których konieczność
używania została stwierdzona i zalecona w trakcie badań przeprowadzonych w
ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej. Treść przytoczonego przepisu nie
pozostawia najmniejszych wątpliwości, iż to właśnie pracodawcę obciąża
obowiązek zapewnienia pracownikowi właściwych okularów. Najistotniejsze jest
jednak to, że uregulowanie to nie wprowadza żadnych limitów kwotowych, do
jakich istnieje obowiązek ponoszenia przez pracodawcę kosztów zakupu okularów.
Zakres obowiązku
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż pracodawca wprowadził w drodze
zarządzenia wewnętrznego ograniczenia kwotowe, do których zwraca pracownikom
poniesione koszty zakupu właściwych okularów. W związku z często stosowaną –
jak w przedstawionym stanie faktycznym – przez pracodawców praktyką określania
górnych kwot, do których pracodawca pokrywa koszty zakupu okularów, kluczowym
zagadnieniem jest odpowiedź na pytanie, czy takie działanie jest zgodne z
prawem oraz ewentualnie, do jakiej kwoty pracodawca jest obowiązany ponosić
koszty zakupu okularów i czy może wprowadzić w tym zakresie ograniczenia.
Wprowadzanie ograniczeń kwotowych w drodze zarządzeń wewnętrznych pracodawcy
należy ocenić poprzez ogólne przepisy prawa pracy, a w szczególności art. 9 i
18 k.p.
Zgodnie z art. 18 § 1 k.p. postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na
podstawie których powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla
pracownika niż przepisy prawa pracy. Z kolei art. 9 § 1 k.p. wskazuje, co
należy rozumieć pod pojęciem źródeł prawa pracy, dzieląc je na dwie kategorie,
tj. powszechne źródła prawa, a mianowicie przepisy kodeksu pracy oraz przepisy
innych ustaw i aktów wykonawczych, oraz specyficzne źródła prawa pracy, a więc
układy zbiorowe pracy i inne oparte na ustawie porozumienia zbiorowe,
regulaminy i statuty określające prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
Natomiast art. 9 § 2 i 3 k.p. określają hierarchię źródeł prawa pracy, wśród
której nadrzędne znaczenie odgrywają ustawy i akty wykonawcze. Jako akty
niższego rzędu zostały określone układy zbiorowe pracy, porozumienia zbiorowe,
regulaminy i statuty, które nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż
powszechne źródła prawa. Z kolei spośród specyficznych źródeł prawa regulaminy
i statuty są w hierarchii najniżej uplasowane i nie mogą wprowadzać rozwiązań
mniej korzystnych dla pracownika niż układy zbiorowe pracy i porozumienia
zbiorowe.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że postanowienia zawarte w
zarządzeniu pracodawcy, a więc w akcie niższego rzędu niż przepisy powszechnie
obowiązujące, muszą ustąpić postanowieniom aktu wyższego rzędu, gdy te są
korzystniejsze dla pracownika. Przywołany powyżej § 8 rozporządzenia nakłada na
pracodawcę w sposób ogólny, lecz kategoryczny, obowiązek zapewnienia stosownych
okularów, koniecznych do wykonywania pracy na stanowisku wyposażonym w monitor
ekranowy. Dlatego też działania pracodawcy zmierzające do ograniczenia
wykonywania jego obowiązków należy uznać za niezgodne z przepisami prawa, gdyż
poprzez wydanie jednostronnego aktu wewnątrzzakładowego pracodawca ograniczył
nałożony nań obowiązek zapewnienia okularów korygujących, przenosząc ten ciężar
częściowo na pracownika.
Kwota refundacji
Dalej jednak pozostaje otwarte zagadnienie, do jakiej konkretnie kwoty
pracodawca powinien ponosić koszty zakupu okularów. Z uwagi na brak określenia
tej kwoty w przepisach, należy stwierdzić, że pracodawca powinien pokryć koszt
do pełnej wysokości wartości okularów. Wartość ta może się kształtować
odmiennie, w zależności od okoliczności nie zawsze związanych z samą pracą przy
użyciu monitora. Okulary, składając się z dwóch elementów, tj. oprawki i
szkieł, mogą bowiem być wykonane z różnych materiałów, o odmiennym wzorze i
jakości, co przesądza o ich cenie. Należy więc przyjąć, iż w zakresie
dotyczącym szkieł, w jakie zostaną wyposażone okulary, decyzja należy tylko i
wyłącznie do lekarza dającego zlecenie, gdyż cytowane rozporządzenie posługuje
się zwrotem „zgodnie z zaleceniem lekarza”. Tak więc wybór właściwego
rodzaju
szkła, jego producenta czy też importera należy do wyłącznej kompetencji
lekarza. Również koszt wykonania okularów powinien w pełnym zakresie obciążać
pracodawcę. Natomiast zwrot wydatków związanych z oprawkami okularów stwarza
więcej wątpliwości, gdyż czynnikiem kształtującym ich cenę w dużej mierze jest
nie tylko producent, ale także aktualne tendencje w „modzie” oraz
upodobania
pracownika. Dlatego też należy przyjąć, iż skoro powyższe rozporządzenie nie
określa wysokości tej kwoty, należy poprzez art. 300 k.p., nakazujący w
sprawach nie unormowanych w przepisach prawa pracy stosować odpowiednio
przepisy kodeksu cywilnego, przyjąć rozwiązanie z tego kodeksu. Według art. 357
k.c., który stanowi, iż jeżeli dłużnik jest zobowiązany do świadczenia rzeczy
oznaczonej tylko co do gatunku, a jakość rzeczy nie jest oznaczona przez
właściwe przepisy lub przez czynność prawną ani nie wynika z okoliczności,
dłużnik powinien świadczyć rzecz średniej jakości. Tak więc w zakresie kosztów
samej oprawki sytuacja kształtuje się odmiennie niż w przypadku szkieł, gdyż
istnieje faktyczne ograniczenie wysokości ceny, do której pracodawca obowiązany
jest zapewnić okulary.
Dlatego w konkretnym przypadku należy porównać minimalne i maksymalne ceny
oprawek w danym okresie, co pozwoli na uzyskanie średniego poziomu cen – co w
zasadzie odpowiada średniej jakości – do których będzie istniał obowiązek
pracodawcy pokrycia kosztów zakupu tego elementu okularów. Dlatego też
wprowadzanie przez pracodawcę limitów ograniczających kwoty wyliczone w
powyższy sposób (również w przypadku szkieł) jest niezgodne z prawem. Jedynie
określenie przez pracodawcę tych kwot na wyższym niż średni poziomie jako
korzystniejsze dla pracownika może nastąpić w drodze wydania aktu wewnątrz
zakładowego.
Podstawa prawna:
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w
sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory
ekranowe (Dz.U. Nr 148, poz. 973).
Trzeba wiedzieć
Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z
monitorami ekranowymi okulary korygujące wzrok, jeżeli wyniki badań
okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej
wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora.Prawo
Przedsiębiorcy Nr 51/01 z dnia 19.12.2001
Źródło: INFORBANK
--
Wysłano z serwisu OnetNiusy: http://niusy.onet.pl