Rozwijaj zachowania asertywne

Przeczytaj także: Asertywna odmowa: jak mówić nie?

Pamiętaj, że zachowanie asertywne:

• Nie jest uległe, agresywne ani manipulacyjne
• Wzmacnia poczucie własnej wartości
• Buduje trwałe relacje z innymi osobami

Asertywna komunikacja w relacjach zawodowych

Asertywna postawa w środowisku pracy wiąże się z wieloma korzyściami. Po pierwsze ułatwia sprawną komunikację ze współpracownikami, przełożonymi lub klientami i jednocześnie zapobiega manipulacjom z ich strony. Zmniejsza również liczbę konfliktów, dzięki czemu atmosfera w pracy sprzyja osiąganiu celów biznesowych. Ponadto wzmacnia poczucie satysfakcji z wykonywanej pracy i poprawia skuteczność działania.

Kolejna korzyść to na pewno krótszy czas potrzebny na rozmowy handlowe z klientami i negocjacje. Asertywne zachowanie zmniejsza również poziom napięcia wewnętrznego i korzystnie wpływa na stan zdrowia. To jedna z najskuteczniejszych technik zapobiegających stresowi i wypaleniu zawodowemu.

Asertywna prośba, oczekiwania i odmowa

Prośba lub oczekiwanie ma na celu uzyskanie zgody rozmówcy i zrealizowanie założonego celu. Różnica pomiędzy asertywną i nieasertywną prośbą polega na tym, że pierwsza dopuszcza możliwość odmowy.

"Asertywna prośba jest zgodna z założeniem: Ja mam prawo prosić, ty masz prawo odmówić" – mówi Urszula Rosińska, koordynator kursów internetowych w ramach netAkademia.pl.

Przykładowo, wyjeżdżasz na krótki urlop i chcesz poprosić znajomą o pożyczenie aparatu fotograficznego. Asertywna prośba w tej sytuacji może brzmieć następująco: „czy pożyczysz mi swój aparat fotograficzny? Chcę zrobić pamiątkowe zdjęcia. Bardzo mi na tym zależy. Czy mogę na ciebie liczyć?’’. Jeżeli twoja znajoma udzieliła wymijającej odpowiedzi zadaj pytanie: „czy to znaczy, że nie mogę pożyczyć twojego aparatu?’’

Podobnie jak w przypadku wyrażania próśb asertywna odmowa opiera się na założeniu: Ty masz prawo prosić, ja mam prawo odmówić.

"Stosujemy ją w sytuacjach, kiedy potencjalnie jesteśmy w stanie spełnić oczekiwania naszego rozmówcy, ale kosztem naszych chęci i interesów"– tłumaczy Urszula Rosińska.

Czy można odmawiać w sytuacjach biznesowych?

W sytuacjach zawodowych mamy prawo odmówić, jeżeli zachowujemy założenia asertywnej komunikacji. Jednak odmawiając unikaj:

• Zwrotów: „Przepraszam, ale...”
• Zwrotów: „muszę”, „nie mogę” (zamień je na „zdecydowałem”, „planuję”, „mam takie zasady”, „wolę” lub „chcę”)
• Atakowania rozmówcy
• Uzasadniania odmowy zbyt wieloma argumentami (lepiej jest krótko uargumentować powód odmowy, możesz przykładowo odwołać się do swoich zasad)

Pamiętaj, że asertywna odmowa jest reakcją na prośbę, a nie na polecenie służbowe.

Techniki wzmacniania asertywnej odmowy

Techniką wzmacniającą asertywną odmowę jest tzw. „zdarta płyta”. Możesz ją zastosować w sytuacji, kiedy odmówiłeś już rozmówcy, jednak on powtarza prośbę. Wówczas ponów po raz kolejny odmowę. Jeżeli sytuacja tego wymaga, powtórz ją nawet parokrotnie. Istotne jest, aby za każdym razem zmieniać dobór słów natomiast sens i uzasadnienie powinny być takie same.