Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy a wynagrodzenie

Przeczytaj także: Co powinna zawierać lista płac pracowników?

W przypadku gdy pracownik wynagradzany jest tylko według stałych składników pensji określonych w stawkach miesięcznych bądź godzinowych, za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy przysługuje mu to stałe wynagrodzenie, a więc takie, jakie by otrzymał, gdyby pracował. Jednakże obliczenie wynagrodzenia za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy nie jest już takie oczywiste w sytuacji, gdy na wynagrodzenie pracownika – oprócz stałych składników pensji – składają się również składniki (akord, prowizja, premia). Przepisy prawa pracy nie regulują bowiem ani kwestii zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy, ani zasad wypłacania za ten okres wynagrodzenia.

Warunkiem zastosowania rozwiązania, jakim jest zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, jest zapewnienie pracownikowi warunków wynagradzania nie mniej korzystnych niż te, które obowiązywałyby, gdyby w tym czasie świadczył pracę. Dlatego też najwłaściwsze jest obliczanie tego wynagrodzenia zgodnie z zasadami przyjętymi do ustalenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Zasady te są bowiem stosowane do ustalania innych należności ze stosunku pracy, których charakter jest bardzo zbliżony do wynagrodzenia nie mniej korzystnych niż te, które obowiązywałyby, gdyby w tym czasie świadczył pracę. Dlatego też najwłaściwsze jest obliczanie tego wynagrodzenia zgodnie z zasadami przyjętymi do ustalania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Zasady te są bowiem stosowane do ustalania innych należności ze stosunku pracy, których charakter jest bardzo zbliżony do wynagrodzenia należnego pracownikowi w okresie zwolnienia ze świadczenia pracy, jak np.:

• wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, przysługujące pracownikowi przywróconemu do pracy,
• wynagrodzenie za czas do rozwiązania umowy o pracę, jeżeli został zastosowany okres wypowiedzenia krótszy od wymaganego,
• wynagrodzenie za okres wypowiedzenia lub za okres równy okresowi wypowiedzenia przysługującego pracownikowi odwołanemu ze stanowiska (§ 1 pkt 1-3 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy).

Aby ustalić wynagrodzenie za okres zwolnienia ze świadczenia pracy, należy przede wszystkim ustalić jego podstawę. Uwzględnia się w niej zarówno składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jak i o charakterze zmiennym.

Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości należy zatem uwzględnić w wynagrodzeniu za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego wynagrodzenia (§ 15 rozporządzenia urlopowego).

Natomiast inne składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż miesiąc i uzyskane w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do tego wynagrodzenia należy uwzględnić w przeciętnej wysokości z okresu tych 3 miesięcy (§ 16 pkt 1 rozporządzenia urlopowego),

Jeżeli pracownik nie przepracował w firmie okresu 3 lub 12 miesięcy, faktycznie uzyskane przez niego wynagrodzenie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które to wynagrodzenie przysługiwało, a otrzymany wynik mnoży przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (§ 16 pkt 2 w zw. z § 17 pkt 2 rozporządzenia urlopowego).