Zasiłek opiekuńczy na dziecko

Przeczytaj także: Zasiłek opiekuńczy - kiedy i komu przysługuje?

Zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeśli musisz się zaopiekować:

• dzieckiem, które nie ukończyło 8 lat, z powodu:
  • nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza
    choroby niani, z którą masz zawartą umowę uaktywniającą, lub innego opiekuna dziecka
  • konieczności izolacji dziecka z powodu podejrzenia choroby zakaźnej
  • choroby lub porodu małżonka stale opiekującego się dzieckiem
  • pobytu w szpitalu małżonka stale opiekującego się dzieckiem
• dzieckiem niepełnosprawnym, z powodu:
  • choroby lub porodu małżonka stale opiekującego się dzieckiem
  • pobytu w szpitalu małżonka stale opiekującego się dzieckiem
• chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które nie ukończyło 18 lat;
• chorym dzieckiem.

O nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego lub szkoły, mówimy, jeśli zostaliśmy o nim powiadomieni w terminie krótszym niż 7 dni przed ich zamknięciem.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje niezależnie od okresu ubezpieczenia.

Można go otrzymać na dzieci własne lub dzieci małżonka, dzieci przysposobione, dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie (np. w ramach rodziny zastępczej).

Prawo do zasiłku mają zarówno matka, jak i ojciec dziecka. Zasiłek może otrzymać jednak za dany okres tylko jeden z rodziców, ten który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę. Nie dotyczy to opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 2.

Opieki nie może sprawować osoba:

• całkowicie niezdolna do pracy,
• chora,
• niesprawna fizycznie lub psychicznie za względu na swój wiek,
• prowadząca gospodarstwo rolne,
• odpoczywająca po pracy na nocnej zmianie,
• prowadząca działalność,
• odmawiająca sprawowania opieki - jeśli nie jest zobowiązana do opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Kiedy przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy?

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje ojcu nowo narodzonego dziecka lub innemu członkowi najbliższej rodziny, jeśli matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w czasie 8 tygodni po porodzie, nie może się nim opiekować ponieważ:

• przebywa w szpitalu lub innej placówce leczniczej i nie może osobiście opiekować się dzieckiem,
• ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym i stan zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem,
• porzuciła dziecko.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 8 tygodni życia.

Ile wynosi zasiłek opiekuńczy na dziecko?

Miesięczny zasiłek opiekuńczy wypłaca się w kwocie 80% podstawy wymiaru zasiłku. Jest on wypłacany za każdy dzień sprawowania opieki, także za dni ustawowo wolne od pracy.

Podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego dla pracowników

W przypadku pracowników podstawą wymiaru zasiłku opiekuńczego jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone:

• za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy lub
• za wszystkie miesiące ubezpieczenia, jeśli trwa ono krócej niż rok.

Jeśli pracownik jest zatrudniony i ubezpieczony krócej niż miesiąc, to do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się:

• wynagrodzenie miesięczne określone w umowie o pracę lub innej, jeżeli przysługuje mu wynagrodzenie stałe,
• wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy, jeżeli pracownik otrzymuje wynagrodzenie zmienne.

Podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego dla ubezpieczonych niebędących pracownikami

Dla osób niebędących pracownikami podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętny przychód za okres 12 miesięcy poprzedzających powstanie niezdolności do pracy.

Jak otrzymać zasiłek opiekuńczy na dziecko?

Aby otrzymać zasiłek opiekuńczy na dziecko, należy złożyć wniosek na druku Z-15A.


Dodatkowo w zależności od sytuacji należy przedłożyć następujące dokumenty:

Opieka nad chorym dzieckiem:

Należy przedstawić zwolnienie lekarskie, wystawione:

• w formie dokumentu elektronicznego (e-ZLA),
• na formularzu wydrukowanym z systemu teleinformatycznego,
• w formie wydruku zaświadczenia wystawionego elektronicznie (wydruk e-ZLA)

Opieka nad dzieckiem w wieku do lat 8

Nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły

Należy przedłożyć oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, przedszkola lub szkoły.

Konieczność izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo choroby zakaźnej

Należy przedłożyć decyzję inspektora sanitarnego o konieczności izolacji dziecka z powodu podejrzenia choroby zakaźnej.

Poród, choroba, pobyt w szpitalu małżonka lub rodzica dziecka, który stale opiekuje się dzieckiem

Należy dostarczyć zaświadczenie lekarskie, które zawiera:

• imię i nazwisko małżonka lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem,
• okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem,
• nazwisko dziecka, nad którym ma być sprawowana opieka oraz jego imię, jeśli zostało już nadane,
• pieczątkę i podpis lekarza, który wystawia zaświadczenie.

Choroba niani lub dziennego opiekuna

Należy przedłożyć oświadczenie o chorobie niani lub dziennego opiekuna oraz dokument, który potwierdza, że nie mogą się oni opiekować dzieckiem, ponieważ są chorzy, np. kopia zwolnienia lekarskiego potwierdzone za zgodność z oryginałem.

Opieka nad dzieckiem do 8 tygodnia życia – matka przebywa w szpitalu

Należy przedstawić zaświadczenie o okresie pobytu ubezpieczonej matki dziecka w placówce leczniczej oraz
oświadczenie o tym, że ubezpieczona matka dziecka korzysta z zasiłku macierzyńskiego w okresie 8 tygodni po porodzie.

Opieka nad dzieckiem do 8 tygodnia życia – ubezpieczona matka ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo o niepełnosprawności w stopniu znacznym i nie może opiekować się dzieckiem

W tym przypadku należy przedłożyć prawomocne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym albo ich kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS oraz oświadczenie ojca dziecka o tym, że matka dziecka korzysta z zasiłku macierzyńskiego w okresie 8 tygodni po porodzie.

Opieka nad dzieckiem do 8 tygodnia życia – ubezpieczona matka dziecka porzuciła dziecko

Konieczne jest oświadczenie ojca dziecka lub innego ubezpieczonego członka rodziny o porzuceniu dziecka przez matkę, w którym należy podać datę porzucenia dziecka.