Wynagrodzenia członków rad nadzorczych: kto płaci najwięcej, a kto najmniej?

Przeczytaj także: Wynagrodzenia członków rad nadzorczych w 2015 roku

Kto płaci najmniej?

Mediana rocznych wynagrodzeń osób pełniących funkcje w radach nadzorczych w 2015 roku, które przepracowały cały rok, wyniosła 45 000 PLN. My postanowiliśmy przyjrzeć się osobom, które pomimo przepracowania pełnego roku otrzymały wynagrodzenie nie większe niż 10 000 PLN. Osób takich było ponad 240 (co stanowi 16,4% próby).

Na podstawie bazy danych wynagrodzeń członków rad nadzorczych w 2015 roku ciężko przedstawić jednoznaczne wnioski, co decyduje o niskich wynagrodzeniach. Analizując wynagrodzenia na poziomie poszczególnych spółek wyróżnić można 77 firm (z 366 uwzględnionych w badaniu, czyli 21 % próby), w których pojawiły się osoby, które w 2015 roku zarobiły poniżej 10 000 PLN. Uzasadnienie takich wynagrodzeń, jakie nasuwa się w pierwszej kolejności, to wielkość przedsiębiorstw. Osoby nadzorujące otrzymujące niskie wynagrodzenia pracowały w niewielkich spółkach. Średnia wartość przychodów za 2015 rok w omawianej grupie przedsiębiorstw wyniosła 236,4 mln PLN. W całości próby badania średnia ta wyniosła 1,6 mld PLN. Wynagrodzenia członków rad nadzorczych poniżej 10 000 PLN najczęściej dotyczyły takich branż jak: usługi (13 spółek), informatyka (9 spółek), czy finanse (6 spółek). Ponownie należy zaznaczyć, iż były to w większości niewielkie spółki. Odpowiednio średnia przychodów dla branży usług (po wyłączeniu spółki Work Service SA, gdzie tylko jedna osoba otrzymała wynagrodzenie poniżej 10 000 PLN) wyniosła 100,7 mln PLN, dla informatyki 81,9 mln PLN, a dla finansów 193,1 mln PLN.

Warto dodać, że w przypadku członków rad nadzorczych, branża usługowa i finansów, to dwie najgorzej opłacane branże na GPW. Trzecią najgorzej opłacaną branżą były media. Wśród spółek medialnych w pięciu z nich pojawili się członkowie rad nadzorczych, którzy otrzymali wynagrodzenia poniżej 10 000 PLN za cały 2015 rok. Średnia przychodów w omawianej branży wyniosła 49,5 mln PLN.

Kto nie płaci za nadzór?

Na wykresie pierwszym nie uwzględniono osób, które w 2015 roku nie otrzymały wynagrodzenia za pełnienie nadzoru w spółkach. Osób takich było 128. Wśród nich sporą grupę stanowiły osoby pełniące funkcję w zagranicznych podmiotach kontrolujących, oddelegowane do sprawowania nadzoru nad polskimi podmiotami zależnymi. Osoby te zazwyczaj otrzymują wynagrodzenie w „spółkach-matkach”. Dobrymi przykładami takiej praktyki są takie firmy, jak np. Orange SA, GTC SA, czy bank PEKAO SA. Wśród osób nie pobierających wynagrodzenia za pełnienie funkcji w radach nadzorczych spotykamy także założycieli spółek, jak np. Józef Wojciechowski – założyciel J.W. Construction Holding SA., czy Leszek Czarnecki (który nie pobierał w 2015 roku wynagrodzenia w LC Corp SA, jednak ponad 1 mln PLN otrzymał w spółce Getin Holding SA). Często wynagrodzenia nie pobierają także osoby pełniące funkcje zarządzające lub zasiadające w radach nadzorczych innych spółek, należących do jednej grupy kapitałowej lub jednego właściciela.

W 2015 roku następujące 13 spółek w ogóle nie wypłacało wynagrodzeń członkom rady nadzorczej: Mostostal Płock SA, Fast Finance SA, B3System SA, Trans Polonia SA, IAlbatros Group SA, MNI SA, CFI Holding SA, Comperia.pl SA, Petrolinvest SA, IBSM SA, Regnon SA, Drewex SA, B.A.C.D. SA. Wymienione spółki niestety nie opisują w swoich sprawozdaniach dlaczego stosują taką praktykę. Należy jednak podkreślić, że były to przedsiębiorstwa w większości niewielkie – średnia przychodów w badanej grupie wyniosła 55,5 mln PLN.

Kto płaci najwięcej?

Powyżej 200 000 PLN zarobiło w ciągu całego 2015 roku 126 członków rad nadzorczych, czyli 8,6% badanych osób. Osoby otrzymujące wynagrodzenia powyżej wymienionej kwoty pojawiły w 65 spółkach (17,8% próby badania). Najczęściej pracowały one w bankach, branży handlu hurtowego i przemysłu elektromaszynowego (dla każdej branży po 8 spółek). Należy jednak zaznaczyć, że o ile w bankach wysokie wynagrodzenia były normą wśród większości członków rady, o tyle w pozostałych wymienionych branżach były to pojedyncze przypadki. Co ciekawe, wśród osób, które zarobiły w 2015 roku więcej niż 200 000 PLN były aż 33 osoby, które posiadały powyżej 10% udziałów w kapitale akcyjnym (czyli 24,2% osób, które zarobiły powyżej 200 000 PLN w 2015 roku). W ogóle badanej próby były to 123 osoby, czyli 8,3%. Da się więc zauważyć znaczącą tendencję do wypłacania sobie wysokich wynagrodzeń przez osoby będące znaczącymi akcjonariuszami spółek.

Na koniec proponujemy przyjrzeć się wykresowi prezentującemu najwyższe średnie wynagrodzenia wśród członków rad nadzorczych w poszczególnych spółkach. W obliczeniach uwzględniliśmy tylko te spółki, które wypłaciły wynagrodzenia za cały 2015 rok przynajmniej trzem członkom rady. Pierwszą pozycję zajmuje spółka Rafako SA ze średnim wynagrodzeniem wśród członków rady nadzorczej, które wyniosło 460 200 PLN. Należy jednak zaznaczyć, że w wymienionej spółce duży wpływ na podaną wartość miało wynagrodzenie przewodniczącego rady nadzorczej, które wyniosło 1 387 000 PLN. Podobna sytuacja zachodzi w przypadku Getin Holding SA i PBG SA, gdzie wpływ na wysoką wartość średniego wynagrodzenia mają uposażenia pojedynczych osób. Z wysokimi wynagrodzeniami wśród wszystkich członków rady mamy do czynienia tylko w przypadku spółki Amica Wronki SA i BZWBK SA.

Podsumowanie

Większość uwagi, jaką poświęca się omawianiu wynagrodzeń w mediach dotyczy stawek wynagrodzeń osób najwięcej zarabiających. Przez to wynagrodzenia członków rad nadzorczych rzadko przykuwają uwagę. Jak widać w rozkładzie wynagrodzeń osób uwzględnionych w naszym badaniu, bardzo wysokie uposażenie otrzymuje stosunkowo niewielka cześć osób zasiadających w radach nadzorczych. Niestety sprawozdania finansowe spółek i sprawozdania zarządów z działalności nie pozwalają na jasną odpowiedź na pytanie, dlaczego część członków rad nadzorczych otrzymuje wielusettysięczne wynagrodzenia, podczas gdy z drugiej strony, wielu z nich otrzymuje uposażenia poniżej 10 000 PLN w ciągu całego roku.