Minimalne wynagrodzenie: 12 zł za godzinę od 2017 r.

Przeczytaj także: Minimalna stawka 12 zł za godzinę pracy: Rząd przyjął projekt ustawy

Przewiduje on, że od 1 stycznia 2017 r. minimalna stawka godzinowa ma wynosić ponad 12 zł brutto dla pracujących na określonych umowach zlecenia oraz o świadczenie usług, w tym samozatrudnionych (wykonujących działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce lub w państwach trzecich, czyli poza Unią Europejską i Europejskim Obszarem Gospodarczym). Kwota ta będzie corocznie waloryzowana o wskaźnik wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Obecnie ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę określa zasady ustalania go wyłącznie dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Wysokość minimalnego wynagrodzenia jest określana w postaci stawki miesięcznej, możliwe jest także ustalenie stawki godzinowej dla pracownika w oparciu o wymiar czasu pracy. Obecnie płaca minimalna wynosi 1.850 zł brutto.

Nowa regulacja ma przeciwdziałać nadużywaniu umów cywilnoprawnych przez pracodawców i chronić osoby otrzymujące wynagrodzenie na najniższym poziomie. Chodzi o to, aby osoba zatrudniona na umowie cywilnoprawnej nie miała wynagrodzenia znacznie niższego od minimalnego wynagrodzenia przysługującego pracującym na etacie.

W nowelizacji ustawy zaproponowano, aby minimalna stawka godzinowa miała zastosowanie do wszystkich umów, bez względu na sposób ustalania wynagrodzenia (wg stawki godzinowej, dziennej, tygodniowej, miesięcznej itp.). W praktyce oznacza to, że nowe przepisy będą dotyczyć m.in. pracowników firm ochroniarskich i sprzątających, którzy mają szczególnie niskie stawki wynagrodzeń.

Przyjęto, że co do zasady sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług ma być ustalany między zleceniodawcą a zleceniobiorcą. W przypadku braku takich ustaleń zleceniobiorca będzie przedkładał zleceniodawcy w formie papierowej lub elektronicznej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia bądź świadczenia usług. Informacja taka będzie przedstawiana w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia, tak aby mogła stać się podstawą obliczenia wynagrodzenia.

Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy minimalna stawka godzinowa nie będzie jednak dotyczyła zleceniobiorcy samodzielnie ustalającego miejsce i czas realizacji zadań, jeżeli jego wynagrodzenie będzie zależało wyłączenie od osiągniętego rezultatu.

Przewidziano także inne przepisy służące ochronie osób otrzymujących wynagrodzenie na najniższym poziomie. Projekt zakłada m.in. likwidację przepisów różnicujących wysokość minimalnego wynagrodzenia dla pracownika etatowego ze względu na staż pracy. Obecnie pracownik w pierwszym roku pracy musi otrzymać co najmniej 80% płacy minimalnej. Po zmianach wszyscy pracownicy – niezależnie od stażu pracy – mają otrzymywać minimalne wynagrodzenie w jednakowej, pełnej wysokości.

Nowelizacja zakłada też, że dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej nie będzie uwzględniany przy obliczaniu minimalnego wynagrodzenia dla osób zatrudnionych na etacie. Obecnie dodatek ten jest brany pod uwagę przy obliczaniu pensji minimalnej. Oznacza to, że osoby najniżej wynagradzane są gorzej traktowane w porównaniu z osobami lepiej wynagradzanymi, otrzymującymi pensję wyższą niż pensja minimalna.

W ramach ochrony zatrudniony (na umowie zlecenia lub o świadczenie usług) nie będzie mógł się zrzec prawa do minimalnej stawki godzinowej lub przenieść go na inną osobę. Ma to chronić zleceniobiorcę przed próbami omijania tej regulacji przez zleceniodawcę. Wynagrodzenie wynikające z zastosowania minimalnej stawki godzinowej ma być wypłacane w formie pieniężnej. Rozwiązanie takie ma zapobiegać nadużyciom ze strony zleceniodawcy, który może nakłaniać zleceniobiorcę, aby wynagrodzenie przyjął np. w formie towarów produkowanych przez firmę. Jednym z elementów ochrony zleceniobiorcy ma być również gwarancja otrzymywania wynagrodzenia z uwzględnieniem minimalnej stawki godzinowej co najmniej raz w miesiącu.

Założono też rozszerzenie zakresu uprawnień Państwowej Inspekcji Pracy. PIP ma kontrolować, czy podmiot kontrolowany wypłacił minimalną stawkę godzinową. Inspekcja będzie mogła wydać polecenie wypłaty wynagrodzenia w wymaganej wysokości.

Przewidziano sankcje za naruszenie przepisów o zapewnieniu minimalnej stawki godzinowej. Przedsiębiorca, osoba działająca w jego imieniu albo osoba działająca w imieniu innej jednostki organizacyjnej, która wypłaca należne wygrodzenie za każdą godzinę pracy w wysokości niższej od obowiązującej minimalnej stawki godzinowej – będzie podlegać karze grzywny od 1.000 do 30.000 zł.

Minimalna stawka godzinowa ma być również stosowana przy przetargach publicznych. Przepisy dotyczące minimalnej stawki godzinowej zostaną uwzględnione w ustawie - Prawo zamówień publicznych na zasadach analogicznych jak regulacje dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę.