Wynagrodzenia Polaków w 2015 roku

Przeczytaj także: Wynagrodzenia 2023. Podsumowanie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń

Wraz z nabywaniem doświadczenia zawodowego, zwykle rosną nasze wynagrodzenia. Bardzo dobrym potwierdzeniem tej zależności są dane na temat płac osób z różnym stażem pracy. Jak wynika z tabeli 5., zdecydowanie najniższe stawki otrzymują osoby rozpoczynające pracę (2 600 PLN) i są to płace o 87% niższe niż wynagrodzenia osób z 16-20-letnim stażem pracy. Szczególnie widocznie staż pracy powiązany jest ze wzrostem wynagrodzeń w początkowych latach kariery zawodowej. W 2-3 roku pracy zarabiamy 23% więcej niż w pierwszym roku, a w 6-8 roku aż 58% więcej niż w pierwszym.

Omawiając czynniki, które w największym stopniu wpływają na nasze wynagrodzenia, bezwzględnie należy wspomnieć o takich zmiennych jak pochodzenie kapitału firmy czy jej wielkość. Powszechne przekonanie, że firmy z kapitałem zagranicznym płacą więcej znalazło potwierdzenie w naszych badaniach. Jak wynika z tabeli 6., firmy zagraniczne (5 000 PLN) płacą aż o 47% więcej niż polskie (3 400 PLN).

Komercyjne badania płacowe prowadzone w Polsce często dostarczają nieco innych danych niż statystyki publiczne. Typowym przykładem są wynagrodzenia w sektorze publicznym i prywatnym. Prawie wszystkie niepubliczne badania pokazują, że pracownicy sektora prywatnego zarabiają więcej niż sektora publicznego. Podobnie jest z naszymi danymi. Jak wynika z tabeli 7. firmy sektora prywatnego (4 000 PLN) płacą co najmniej 15 % więcej od firm, których właścicielem jest państwo (3 480 PLN). Okazuje się nawet, że organizacje pozarządowe (3 700 PLN) lepiej wynagradzają swoich pracowników niż firmy z sektora publicznego.

Z kolei ze statystyk podawanych przez GUS wynika, że jest odwrotnie, czyli sektor publiczny płaci więcej od prywatnego. Skąd takie różnice, sprzeczne z naszym doświadczeniami społecznymi? Możliwym wyjaśnieniem jest istnienie szarej strefy wynagrodzeń. W artykule „Ilu pracujących Polaków otrzymuje płacę minimalną?” dokonaliśmy analizy tego zjawiska. W oparciu o rozkłady wynagrodzeń w prywatnych i publicznych firmach różnej wielkości stwierdziliśmy z dużym prawdopodobieństwem, że w wielu z nich występuje zjawisko opłacania pracowników poza oficjalnym systemem prawnym. Nasze dane sugerują, że dotyczy to znacznej części małych i średnich przedsiębiorstw, głównie z sektora usług. Pracownicy tych firm oficjalnie otrzymują płacę minimalną, ale prawdopodobnie otrzymują również porównywalną, a może nawet większą część wynagrodzenia poza oficjalnym obiegiem gospodarczym. Wydaje nam się, że jest to znacznie częstsza praktyka niż podają oficjalne dane na temat szarej strefy. Ponieważ szara strefa występuje głównie w sektorze prywatnym, to w statystykach GUS spotykamy się z niezrozumiałym dla wielu z nas zjawiskiem wyższych wynagrodzeń w sektorze publicznym. Czytając takie statystyki warto więc pamiętać, że w większości nie uwzględniają one wpływu szarej strefy na opisywane zjawiska.

Na zakończenie warto wspomnieć o tym, jak badani oceniają swoje wynagrodzenie w porównaniu do zarobków z poprzedniego roku. Dane zawarte w tabeli 8. pokazują, że w 2015 roku 42% respondentów otrzymywało wyższe wynagrodzenie niż w 2014 roku, 44% otrzymywało porównywalne wynagrodzenie, a płace 9% badanych były niższe. Wszystko wskazuje więc na to, że był to dla nas kolejny dobry rok.